Pistonlu kompresörde arıza nedir, nasıl anlaşılır?
Atölye veya tesisinizde pistonlu hava kompresör arızaları genelde üç belirtiyle kendini gösterir: basınç üretmeme/uzun dolum süresi, aşırı ısınma/ses artışı ve yağ tüketimi/duman. İlk adım her zaman güvenliktir: enerjiyi kesin, kilitle–etiketle uygulayın. Sonra manometre, akım (A), yağ seviyesi ve diferansiyel basınç (filtre tıkanması) gibi temel göstergeleri not alın. Bu hızlı tablo, arızayı sahada izole etmenizi kolaylaştırır. Pistonlu makinelerin yapısı basittir; doğru sırayla ilerlediğinizde teşhis genellikle dakikalar içinde netleşir.
İpucu: “Sistemin tamamı mı, kompresör mü?” sorusunu yanıtlamak için kompresör çıkışı ile hattın geri kalanı arasına test vanası koyup yalnız tankı doldurarak süreyi kıyaslayın.
En sık 12 neden – sahada hızlı kontroller
- Hava filtresi tıkalı: Emme kısıtlanır, ısınma ve tüketim artar. Elemanı temizleyin/değiştirin; tozlu ortamda periyodu kısaltın.
- Emiş kaçakları: Emiş hortumu/klemens gevşekse debi düşer. Sabunlu suyla kaçak testi yapın, bağlantıları sıkın.
- Kayış gerginliği/kasnak hizası bozuk: Devir düşer, titreşim artar. Gerginliği katalog değerine getirin, hizayı lazer/çizgi ile doğrulayın.
- Segman/silindir aşınması: Yağ tüketimi artar, basınç geç yükselir. Kompresyon testi yapın; segman ve silindiri kontrol edin.
- Supap kırık/karbonlanma: Geri kaçırma ve ses artışı görülür. Kapak sökümüyle supapları kontrol edin; karbon temizliği/yenileme yapın.
- Düşük/yanlış yağ: Viskozite uymuyorsa sürtünme artar. Üretici sınıfında yağ kullanın, seviyeyi camdan kontrol edin.
- Karter havalandırması tıkalı: İç basınç artar, yağ atma ve terleme görülür. Havalandırma filtrasyonunu temizleyin/değiştirin.
- Kanatçık/radyatör kirli: Soğutma zayıflar. Kanatçıkları basınçlı hava ve fırça ile temizleyin; hava akışını iyileştirin.
- Çekvalf/geri akış problemi: Tank basıncı kompresöre geri kaçar; start zorlaşır. Çekvalfi söküp temizleyin/yenileyin.
- Hat karşı basıncı/kapalı vana: Çıkış tarafında dar boğaz veya kapalı vana varsa yük artar. Segmentleyerek test edin; şüpheli vanaları açın.
- Kondens tahliyesi çalışmıyor: Su silindire kadar taşınır, korozyon ve ısınma yapar. Drenleri test edin; seviye kontrollü çözüme geçin.
- Elektrik tarafı zayıf: Gerilim düşümü/gevşek klemens motor akımını arttırır. Klemensleri sıkın, kablo kesitini doğrulayın.
Not: Filtre tıkanması ve yetersiz drenaj, hem enerji tüketimini hem arıza riskini büyütür. Girişte uygun sınıfta basınçlı hava filtreleri kullanmak ve drenleri düzenli test etmek, “hızlı kazanım” sağlar.
Kompresör basınç üretmiyor – adım adım teşhis
- Tankı izole edin: Kompresör çıkış vanasını kapatıp yalnız tankı doldurun. Düzeldiyse sorun hat tarafındadır.
- Kaçak testi: Kolektör, hortum ve bağlantılarda sabunlu suyla kabarcık kontrolü yapın.
- Çekvalfi kontrol edin: Tank geri kaçırıyorsa valfi temizleyin/yenileyin.
- Supap/segman testi: Dolum süresi halen uzunsa, silindir kapağını açıp supap tablalarını inceleyin; kompresyonu ölçün.
- Manometre/ölçüm güvenilirliği: Arızalı göstergeler yanlış teşhise yol açar; referans bir manometre ile kıyaslayın.
kompresör aşırı ısınma – nedenler ve hızlı çözümler
- Zayıf havalandırma: Kompresör odasında taze hava girişi ve sıcak hava atışı yoksa ısı birikir. Menfezleri açın, egzozu kanallayın.
- Kirli kanatçık ve fan: Temizleyin, fan yönünü/doğru dönmeyi doğrulayın.
- Yanlış yağ/az yağ: Viskoziteyi üreticiye göre seçin, seviyeyi tamamlayın.
- Aşırı karşı basınç: Çıkış hattını ve regülatörleri kontrol edin; fazla basınç isteği varsa kullanım noktasında çözün.
- Sık dur–kalk: Tank hacmi yetersizse ısınma artar. Tankı büyütün veya set değerlerini optimize edin.
İzleme kültürü oluşturun: Dolum süresi, çıkış sıcaklığı ve akımı haftalık kaydedin. Küçük sapmalar, büyüyen arızanın ilk işaretidir. Hava kalitesi ve soğutma prensipleri için CAGI bakım rehberi ve ISO 8573-1 su/yağ/partikül sınıfları iyi referanslardır.
Model yükseltme veya yeni kurulum düşünüyorsanız, farklı kapasite ve yapıdaki pistonlu hava kompresörleri seçeneklerini inceleyebilirsiniz.
Kompresör yağ tüketimi – nereden başlamak gerekir?
Pistonlu hava kompresör arızaları arasında en masraflı başlıklardan biri yağ tüketimidir. Hızlı kontrol sırası:
- Segman–silindir aşınması: Kompresyon kaçağı ve mavi duman tipiktir. Kompresyon testi yapın; segman ve silindir yüzeyini inceleyin.
- Supap sızdırmazlığı: Karbon birikimi valf kapanmasını bozar; geri kaçırma yağ taşınmasını artırabilir.
- Yanlış/yaşlanmış yağ: Viskozite hatası sürtünmeyi ve sıcaklığı yükseltir. Üretici önerisine dönün; değişim periyodunu kısaltın.
- Karter havalandırması (PCV) tıkalı: İç basınç yükselir, yağ atma görülür. Filtreyi temizleyin/değiştirin.
- Emişte yağ geri dönüşü: Emiş filtresi yağa bulanıyorsa, keçe ve yönlendirmeleri kontrol edin.
Elektriksel arızalar – kontaktör, termik, kapasitör ve motor
Elektrik tarafındaki küçük bir zayıflık, “mekanik arıza” gibi görünür.
- Besleme kalitesi: Düşük/ dengesiz gerilim motor akımını yükseltir, ısınma ve dur-kalkı tetikler. Klemensleri sıkın, kablo kesitini doğrulayın.
- Kontaktör/termik: Termik ayarını motor plakasına göre set edin; kontaktör yüzeylerinde ark ve kararma varsa değiştirin.
- Tek fazlı motorlar: Start/çalışma kapasitörü değerini ve rölesini kontrol edin.
- Güvenlik: Her elektriksel müdahalede kilitle–etiketle uygulayın; LOTO çerçevesi için OSHA 1910.147 kilitle-etiketle standardı iyi bir referanstır.
Hat ekipmanları arızayı tetikler mi? Filtre–kurutucu–drenaj etkisi
Evet. Tıkalı filtre veya kurutucu karşı basıncı artırır; kompresör daha sıcak ve gürültülü çalışır. Yoğuşuk geri taşınması supap ve segman ömrünü kısaltır.
- Ön/son filtre yerleşimi: Emme değil, basma hattında koalesan + aktif karbon + son filtre kullanın. Uygun ürünler için basınçlı hava filtreleri ve hat filtreleri kategorilerine bakın.
- Kurutma ve PDP: Kış şartlarında +3 °C PDP çoğu atölye için iyi bir tabandır; riskli hatlarda daha düşük PDP gerekebilir. Seçenekleri basınçlı hava kurutucuları altında karşılaştırın.
- Drenaj: Zaman ayarlı drenler yağışlı mevsimde yetersiz kalabilir; seviye kontrollü sistemlere geçin. Ürün ve aksesuarlar için otomatik su tahliye sistemleri sayfasına göz atın.
- Kalite standardı: Hangi PDP/filtre sınıfının gerektiğini ISO 8573-1 su/yağ/partikül sınıfları ile netleştirin.
Hızlı teşhis matrisi (Belirti → Neden → Aksiyon)
- Basınç yükselmiyor → Supap kırık/segman aşınmış → Kafa sökümü, supap tablaları ve kompresyon kontrolü.
- Çok ısınıyor → Hava akışı zayıf/kanatçık kirli/karşı basınç yüksek → Radyatör/fan temizliği, hat dar boğazlarını açın.
- Yağ eksiltiyor → Segman aşınması/PCV tıkalı/yanlış yağ → Kompresyon testi, PCV temizliği, doğru yağ–periyot.
- Sık dur–kalk → Tank küçük/ayarlar agresif → Tank hacmini artırın, basınç bandını optimize edin.
Önleyici bakım planı – sezonluk kontrol listesi
- Aylık: Hava filtresi kontrolü, kayış gerginliği/hizası, bağlantı torkları, dren testi.
- 3–6 ay: Yağ ve yağ filtresi değişimi (çalışma saatine göre), kanatçık ve gövde temizliği, çekvalf bakımı.
- Yıllık: Supap/kapak kontrolü, kompresyon ölçümü, elektrik pano temizlik ve klemens sıkma.
- Sürekli izleme: Dolum süresi, akım (A), çıkış sıcaklığı ve ΔP trend kaydı.
Bakım prensipleri ve enerji etkileri için CAGI bakım rehberi pratik özetler sunar.
SSS – Kısa yanıtlar
- Hangi yağ viskozitesi? Üretici kataloğunu izleyin; mevsime göre viskozite seçin.
- Basınç ayarı nasıl? Regülatörü kullanım noktasına göre set edin; gereksiz yüksek basınç ısınma ve tüketimi artırır.
- Yağ değişimi sıklığı? Çalışma saati ve ortam tozluluğuna bağlı; erken koyulaşma/yanık koku değişim sinyalidir.
- Kışın ek önlem? Daha düşük PDP, iyi havalandırma ve yoğuşuk yönetimi.
Doğru teşhis sırası, sade bakım ve temiz hat ekipmanlarıyla pistonlu hava kompresör arızaları büyük ölçüde önlenebilir. Gerek yeni kurulum, gerek revizyon için Berce Air ekibi yanınızda. Daha fazla bilgi ve teklif almak için iletişim formu üzerinden bize ulaşın. Ayrıca farklı kapasite ve yapıdaki pistonlu hava kompresörleri seçeneklerini inceleyebilirsiniz.
