Kompresör tamiri söz konusu olduğunda doğru teşhis, maliyeti ve duruş süresini belirler. Atölyenizde ister vidalı hava kompresörleri ister pistonlu tipler çalışsın, arızaların çoğu tekrarlayan birkaç başlıkta toplanır. Aşağıdaki kontrol adımları ve çözümlerle, üretimi durdurmadan sorunu hızlıca daraltabilirsiniz.
Kompresör tamiri öncesi hızlı teşhis
Elektriği kesin, kilitle–etiketle. Sonra şu basit kontrolleri yapın:
-
Görsel kontrol: Yağ sızıntısı, gevşek bağlantı, çatlak hortum var mı?
-
Basınç ve sıcaklık: Manometre/ekrandaki değerler hedef aralıklarda mı?
-
Akım: Motor anma akımına yakın mı, anlık sıçramalar oluyor mu?
-
Ses/koku: Anormal sürtünme sesi, yanık kokusu var mı?
-
Ortam: Hava girişinde tıkanma, radyatörde kir, makine etrafında ısı birikimi?
Daha derin arıza adımları ve kompresör tamiri için CAGI bakım ve arıza giderme rehberleri pratik bir referans sunar.
Vidalı ve pistonlu kompresörlerde en yaygın 10 arıza
1) Basınç düşmesi (set basınca çıkmıyor)
Kompresör hedef basınca ulaşamıyorsa, hat içinde kaçak, tıkanmış filtre veya ayarsız valfler olasıdır. Kayış/kasnak gevşekliği de debiyi düşürür.
Çözüm adımları:
-
Hat kaçak testi yapın (köpük/ultrasonik).
-
Emme/hat filtrelerinin diferansiyel basıncını kontrol edin; tıkalıysa değiştirin.
-
Minimum basınç ve çek valflerini sök–temizle; yay ve sızdırmazlık yüzeyini inceleyin.
-
Kayış gerilimini ve kasnak hizasını ayarlayın; gerekirse değiştirin.
2) Yağ taşıma (oil carryover)
Aşırı yağ çıkışı, separatörün doyması, yanlış viskozite veya emiş havasındaki yağ/buhar kontaminasyonundan kaynaklanabilir. Uzayan değişim aralıkları da etkilidir.
Çözüm adımları:
-
Yağ separatörünü ve o-ringlerini üretici tork değerleriyle yenileyin.
-
Doğru sınıf koalesan filtrasyon kullanın; bakım periyodunu kısaltın.
-
Üretici önerdiği yağ tipine dönün; viskozite ve katkıları doğrulayın.
-
Emiş havasını kontrol edin; kirli/yağlı ortamda emiş yönünü değiştirin veya önfiltre ekleyin.
3) Aşırı ısınma / termik atması
Yüksek yağ sıcaklığı; kirli radyatör, düşük fan debisi, hatalı termostat veya düşük yağ seviyesinden doğar. Uzun süreli yüksek yük de ısınmayı artırır.
Çözüm adımları:
-
Radyatörü basınçlı hava ve uygun kimyasalla temizleyin; kanatçıkları düzeltin.
-
Fan motoru, kondansatör ve hava akış yolunu kontrol edin; engelleri kaldırın.
-
Yağ seviyesini ve durumunu kontrol edin; gerekiyorsa değiştirin.
-
Termostat ve sıcaklık sensörünü test edin; arızalıysa değiştirin.
4) Sık start–stop / yükte kalmama
Makine sıkça yük–boş geçişi yapıyorsa basınç şalteri, solenoidler veya minimum basınç valfi doğru çalışmıyor olabilir. Tesisat tüketimindeki ani dalgalanmalar da sebep olabilir.
Çözüm adımları:
-
Basınç şalterinin kalibrasyonunu ve histerezisini kontrol edin.
-
Yük/boş solenoid valflerini sök–temizle; bobin dirençlerini ölçün.
-
Minimum basınç valfinin yay–sızdırmazlık yüzeyini denetleyin.
-
Tüketim dengelemesi için hava tankı hacmini gözden geçirin.
5) Gürültü ve titreşim artışı
Ani gürültü artışı; kaplin/kayış hizasızlığı, rulman aşınması veya gevşek şase bağlantılarından kaynaklanır. Özellikle pistonlu hava kompresörleri darbe karakteri nedeniyle titreşime daha duyarlıdır.
Çözüm adımları:
-
Kaplin/kayış hizasını lazer veya mastarla doğrulayın; gerginliği üretici değerlerine alın.
-
Rulman boşluklarını dinleme kalemiyle kontrol edin; boşluk/çentik varsa değiştirin.
-
Şase civatalarını moment anahtarıyla sıkın; titreşim takozlarını yenileyin.
6) Hava hattında su/kondens birikmesi
Kondens; basınç, sıcaklık ve bağıl nem değişimleriyle hatta çöker. Su; valf, alet ve yüzeylerde pas ve arıza riskini yükseltir.
Çözüm adımları:
-
Prosese uygun kapasitede basınçlı hava kurutucuları seçin (ör. yaklaşık çiğ nokta hedefi).
-
Ana hatlarda düşük noktaları belirleyip cebri tahliye ekleyin; hat eğimini gözden geçirin.
-
Eşanjör ve hava tanklarında manuel/otomatik tahliyeleri çalıştırın; tahliye çevrimlerini kısaltın.
-
Kurutucu öncesi/sonrası dP ve çiğ noktasını izleyin; sapma görürseniz bakım yapın.
Detaylı kondens yönetimi ve kurutucu seçimi için teknik bilgi merkezleri yol gösterici olabilir.
7) Filtre tıkanması ve debi düşümü
Emiş veya hat tarafı filtrelerinin dolması dP’yi artırır; basınç düşmesi ve enerji tüketimi yükselir.
Çözüm adımları:
-
dP manometresini kontrol edin; eşikleri aşan elemanları değiştirin.
-
Uygun sınıfta basınçlı hava filtreleri kullanın; yağ, partikül ve buhar için kademe planı yapın.
-
Filtre değişimini saat/sensör temelli periyoda bağlayın; kayıt altına alın.
8) Elektriksel arızalar (kontaktör, termik, sürücü)
Dengesiz faz, zayıf kontakt, hatalı termik ayarı veya VFD hata kodları üretimi durdurabilir.
Çözüm adımları:
-
Faz-faz gerilim ve akımları kıyaslayın; sapma varsa besleme ve kablo bağlantılarını sıkın.
-
Kontaktör, röle ve termikleri üretici akım değerlerine göre ayarlayın.
-
Sürücü (VFD) hata kodunu kılavuza göre okuyun; fan, soğutma ve parametreleri kontrol edin.
-
Kritik komponentleri yedekli bulundurun.
9) Kaçaklar ve bağlantı sorunları
Hızlı rakorlar, hortumlar ve flanş yüzeyleri kaçakların yaygın kaynaklarıdır.
Çözüm adımları:
-
Köpük/ultrasonik testle kaçak noktalarını tarayın; tespitleri raporlayın.
-
Teflon/conta ve tork değerleriyle yeniden montaj yapın.
-
Eskiyen hortum/rakoru aynı ölçü ve basınç sınıfıyla değiştirin.
10) Sensör/PLC hata kodları
Basınç, sıcaklık ve yağ seviye sensörlerindeki sapmalar yanlış korumayı tetikleyebilir.
Çözüm adımları:
-
Sensörleri tanımlı aralıklarda kalibre edin; kablo/konektör oksitini temizleyin.
-
PLC/ekran servis menüsünden arıza geçmişini okuyun; tekrarlayan kodları kök-nedenle eşleştirin.
-
Gerekliyse yazılım/firmware güncellemesi uygulayın.
Doğru yedek parça ve sarf seçimi
Yanlış viskozite yağ ve düşük kaliteli ayırıcı, yağ taşımasını ve ısınmayı artırabilir. Filtre sınıfı uygunsuzsa proses kalitesi düşer. Orijinal veya eşdeğer kalite parçalar; doğru tork, conta ve O-ringlerle monte edilmelidir.
Hava kalitesi standardı ve bakım periyotları
Proses ihtiyacınıza uygun hedef sınıfı ISO 8573-1 hava kalitesi sınıfları ile belirleyin. Örnek: boya hatlarında yağ ≤ sınıf 1–2; genel pnömatikte sınıf 3–4 yeterli olabilir. Bu hedefe göre kurutucu, filtre ve tahliye periyotlarını planlayın. Düşük dP, uygun çiğ noktası ve düzenli kayıt; arızayı erkenden gösterebilir.
Ne zaman profesyonel servise başvurmalı?
-
Yağ sıcaklığı veya akım, alarm eşiğini tekrar tekrar aşıyorsa
-
Rulman/kafa bölgesinden metalik ses geliyorsa
-
PLC’de kritik güvenlik hataları görünüyorsa
-
Yağ veya partikül, proseste kalite problemleri yaratıyorsa
Garantiyi ve toplam sahip olma maliyetini korumak için yetkin servis desteği gecikmeden devreye alın. Genel bakım prensipleri için Compressed Air & Gas Institute (CAGI) kaynakları da yol gösterir.
Önleyici bakım planı: haftalık / aylık / 6 aylık
-
-
Haftalık: Görsel kontrol, dP izleme, kondens tahliyesi; kritik noktalar için otomatik su tahliye sistemleri kullanın.
-
Aylık: Radyatör temizliği, kayış gerginliği, elektriksel bağlantı sıkılığı, sensör doğrulama.
-
6 Aylık (yaklaşık): Yağ ve ayırıcı değişimi, filtre elemanları, VFD fan/filtre bakımı, kalibrasyon.
-
Doğru teşhis ve planlı bakım, duruşu ve enerji maliyetini belirgin biçimde düşürebilir. Daha fazla bilgi ve teklif almak için Berce Air ile iletişim formu üzerinden iletişime geçin.
